czwartek, 3 września 2015

Honorowy dawca krwi - wymagane badania przed ciążą i w jej trakcie


Mam wrażenie, że będąc w ciąży już do tej pory oddałam więcej krwi do badań niż niejeden honorowy dawca krwi. W pierwszych tygodniach na badania chodziłam praktycznie co tydzień, a zdarzało się, że i dwa razy w tygodniu. Teraz, kiedy większość obowiązkowych badań mam już za sobą, krew mam pobieraną rzadziej, jedynie w celu kontroli podstawowych parametrów. Wiele kobiet na początku ciąży zastanawia się jakie badania zrobić, które są konieczne, a które można sobie odpuścić, za które zapłaci za nas NFZ, a które trzeba pokryć z własnej kieszeni. Jeśli planujemy zajście w ciążę również powinnyśmy wykonać kilka badań. Jest tego sporo, ale jakoś to uporządkujemy.


BADANIA PRZED CIĄŻĄ:
  • morfologia krwi - głównie ma wykluczyć takie problemy jak niedokrwistość i zaburzenia ilości poszczególnych krwinek
  • ogólne badanie moczu - ocenia podstawową funkcję nerek
  • glukoza - wyklucza cukrzycę, która być może do tej pory nie dawała żadnych objawów. Wahania poziomu cukru w ciąży mogą być niebezpieczne dla płodu.
  • grupa krwi i czynnik Rh - potrzebne do określenia ryzyka wystąpienia konfliktu serologicznego. Te badanie powinna wykonać zarówno przyszła matka jak i przyszły ojciec.
  • hormony tarczycy - pozwalają wykluczyć nadczynność lub niedoczynność tarczycy, które mogą być przyczyną problemów z zajściem w ciążę, a w trakcie trwania ciąży stanowić dla niej niemałe zagrożenie.
  • choroby zakaźne - WZW B i C, różyczka, toksoplazmoza, cytomegalia, HIV - wszystkie te choroby mogą stanowić poważne zagrożenie dla płodu. W razie wykrycia zakażenia w większości przypadków można uchronić dziecko przed zarażeniem, dlatego testy te warto wykonać przed ciążą, a następnie również w ciąży, niekiedy nawet dwukrotnie.

OBOWIĄZKOWE BADANIA REFUNDOWANE - konieczne skierowanie od lekarza, który ma umowę z NFZ:
  • grupa krwi, czynnik Rh i p-ciała przeciwko krwinkom - w celu wykluczenia konfliktu serologicznego, powinny je wykonywać nie tylko kobiety, które są Rh "ujemne"
  • morfologia - wykonywana w czasie ciąży wielokrotnie, głównie w celu obserwacji poziomu hemoglobiny oraz wychwycenia w porę pojawiającej się infekcji 
  • badanie ogólne moczu - sprawdza funkcjonowanie nerek, obserwujemy, czy w moczu nie pojawia się cukier lub białko. Badania powinny być wykonane w ciąży minimum 7 razy. 
  • stężenie glukozy we krwi na czczo -  podwyższony poziom glukozy we krwi stanowi zagrożenie dla matki i płodu. Według badań na cukrzycę w ciąży cierpi 3-5% kobiet, co jest jedną z najczęstszych dolegliwości ciężarnych. Ewentualne nieprawidłowości powinny zostać w porę skorygowane odpowiednią dietą, dlatego badania te należy wykonywać przynajmniej kilka razy w trakcie ciąży.
  • test obciążenia glukozą (75g) - wykonywany zazwyczaj między 24 - 28 tyg. ciąży, wtedy bowiem najczęściej rozwija się cukrzyca ciążowa
  • VDRL/ WR - badanie w kierunku kiły
  • badanie na nosicielstwo HIV i HCV
  • badanie w kierunku toksoplazmozy i różyczki
  • cytologia - jeśli nie była wykonywana w trakcie ostatnich 6 miesięcy
  • posiew z przedsionka pochwy i okolic odbytu w kierunku paciorkowców B-hemolizujących
  • pomiar ciśnienia krwi - dokonywany na każdej wizycie, wykluczyć ma rozwijające się nadciśnienie ciążowe
  • badania USG - standard opieki prenatalnej zapewnia 3 obowiązkowe USG w trakcie całej ciąży - pierwsze między 11 a 14 tygodniem, drugie między 18 a 22 tygodniem oraz trzecie - 28 a 32 tydzień. Wszystkie pozostałe USG są dodatkowe, nieobowiązkowe i zależy od lekarza czy zostaną przeprowadzone.

BADANIA REFUNDOWANE DODATKOWE:
  • badania prenatalne - refundowane są tylko wówczas, jeśli kobieta znajduje się w grupie ryzyka. By wykonać bezpłatne badanie trzeba spełnić co najmniej jedno w kryteriów: wiek powyżej 35 lat, wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej płodu lub dziecka, aberracje chromosomowe u matki lub ojca dziecka, zwiększone ryzyko urodzenia dziecka dotkniętego chorobą genetyczną (np. występowanie takich chorób w najbliższej rodzinie), nieprawidłowości zaobserwowane w trakcie badania USG lub badań biochemicznych.
  • pomiar poziomu hormonów tarczycy - zaburzenia czynności tarczycy mogą być przyczyną przedwczesnych porodów, poronień i upośledzenia umysłowego dziecka. Lekarz może na nie skierować, jednak nie musi, dlatego warto negocjować.
  • badanie przeciwciał przeciwko kardiolipinie - wyklucza zespół antyfosfolipidowy, który może być groźny dla utrzymania ciąży, powodować poronienia i zakrzepicę krwi. 

BADANIA PŁATNE
Z własnej kieszeni ciężarna musi wyłożyć za poniższe badania:
  • analiza krwi w kierunku wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), której poddawane są ciężarne z wątpliwymi i/lub nieprawidłowymi wynikami cytologii.
Poniżej kalendarz badań w ciąży.


PIERWSZA WIZYTA U GINEKOLOGA:

podczas pierwszej wizyty lekarz zbierze szczegółowy wywiad. Aby się do niego przygotować powinnaś przypomnieć sobie:
  • wszystkie poważne choroby jakie przebyłaś zanim zaszłaś w ciążę
  • czy i na co jesteś leczona
  • czy byłaś hospitalizowana - jeśli tak, to z jakiego powodu, najlepiej wziąć ze sobą posiadaną dokumentację medyczną
  • czy przechodziłaś operacje - jakie i kiedy
  • jakie leki zażywasz na stałe
  • przewlekłe choroby oraz choroby genetyczne w najbliższej rodzinie
  • choroby ojca dziecka
  • datę ostatniej miesiączki
  • daty poprzednich ciąż, porodów i poronień

Po wywiadzie przeprowadzane jest badanie:
  • tradycyjne badanie ginekologiczne
  • ewentualna cytologia szyjki macicy
  • badanie palpacyjne piersi
  • pomiar ciśnienia krwi
  • pomiar wagi
  • ewentualnie USG

Opis, jak powinna wyglądać wizyta u ginekologa w ciąży możesz poczytać na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia. 


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz